تقویم تاریخ؛ از روز جهانی زبان مادری تا شهادت مالکوم ایکس

امروز یکشنبه، سوم اسفند سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با نهم رجب سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با بیست و یکم فوریه سال ۲۰۲۱ میلادی است.

تقویم تاریخ؛ از روز جهانی زبان مادری تا شهادت مالکوم ایکس به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (سوم اسفند ) به شرح زیر است:

روز جهانی زبان مادری
۲۱ سال پیش، در روز بیست و یکم فوریه سال ۲۰۰۰ میلادی برای اولین بار، «روز جهانی زبان مادری» در کشور‌های مختلف جهان گرامی داشته شد.

این نام گذاری بر اساس تصمیم سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در نوامبر سال ۱۹۹۹ انجام شد و مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز سال ۲۰۰۸ را «سال جهانی زبان‌ها» خواند. این تأکید‌ها بر حفظ و تقویت زبان مادری، از آنرو است که تقریباً نیمی از شش هزار گونه زبان شناخته شده دنیا به دلایل متفاوت، به ویژه تحمیل زبان‌های بین المللی با روش‌های گوناگون، در معرض نابودی قرار دارند. حال آنکه هر زبان، مجموعه‌ای از فرهنگ، آداب و تاریخ گروهی از ساکنین زمین را در بر دارد و تنوع زبانی، به معنای حفظ گنجینه فرهنگی بشر است. از اینرو یونسکو با مشخص کردن بیست و یکم فوریه به عنوان روز جهانی زبان مادری، بر حفظ و توسعه زبان‌های بومی و ملی تأکید کرده و همگان را به تقویت زبان مادری خود فراخوانده است.

تقویم تاریخ؛ از روز جهانی زبان مادری تا شهادت مالکوم ایکس

درگذشت آیت الله شیخ محمد حسن آل یاسین کاظمی، مجتهد بزرگ شیعه
۱۳۴ سال پیش در چنین روزی برابر با ۹ رجب ۱۳۰۸ هجری قمری مجتهد بزرگ شیعه، آیت اللّه «محمد حسن آل یاسین» درگذشت.

آیت اللّه شیخ محمدحسن آل یاسین کاظمى در سال ۱۲۲۰ ق در کاظمین دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایى را در زادگاه خود گذراند و پس از سفرى به ایران، راهى کربلا شد و نزد شیخ محمدحسین صاحب فصول و در نجف از محضر شیخ محمدحسن نجفى صاحب جواهر و شیخ جواد ملا کتاب بهره‌مند شد. آیت اللّه آل یاسین پس از طى مدارج عالى علمى، به درخواست مردم کاظمین و توصیه استادش صاحب جواهر، براى سرپرستى حوزه کاظمین عازم این شهر شد و تا پایان عمر در آنجا بود. وى با وجود تبحُّر در علم رجال و حدیث، اکثر آثار خود را در زمینه فقه و اصول نوشته است که کُتبِ اسرارُ الفِقاهه، حاشیه بر فصول و تعلیقه بر فوائدُ الاصول از آن جمله اند. این عالم ربانى در نهم رجب سال ۱۳۰۸ ق در حالى که پس از فوت شیخ مرتضى، مرجعیت داشت در ۸۸ سالگى به دیدار معبود شتافت و پس از تشییعى با شکوه در آرامگاه خانوادگى آل یاسین، در نجف اشرف به خاک سپرده شد.

وقوع نبرد خونین وردن در جریان جنگ جهانی اول
۱۰۵ سال پیش در چنین روزی، بیست و یکم فوریه سال ۱۹۱۶ میلادی نبرد خونین و پرتلفات «وردن» (Verdun) در جریان جنگ جهانی اول، میان آلمان و فرانسه آغاز شد.

در این جنگ، نیرو‌های آلمانی برای اشغال فرانسه، به استحکامات مهم وردن که کلید فتح این کشور بود، حمله کردند. نبرد وردن، ده ماه بعد با شکست نیرو‌های آلمانی خاتمه یافت. این شکست، یکی از دلایل ناکامی‌های بعدی آلمان در جنگ جهانی اول بود. در جنگ وردن، نزدیک به یک میلیون آلمانی و فرانسوی کشته شدند.

کودتای رضا خان میرپنج به کمک انگلیس و با همکاری طباطبایی
۱۰۰ سال پیش در چنین روزی، سوم اسفند سال ۱۲۹۹ هجری شمسی در ادامه سیاست‌های استعماری و دخالت‌های انگلیس در ایران، دولت لندن توسط یک نظامی وابسته به نام "رضا خان" و با همکاری سید ضیاءالدین طباطبایی در ایران کودتا کرد.

طرح این کودتا قبلا توسط مقام‌های انگلیسی در تهران تنظیم شده و با مسئولین امنیتی شهر نیز هماهنگ شده بود. به همین دلیل کودتاچیان پس از یک زد و خورد کوتاه، پایتخت را تصرف کردند و احمد شاه قاجار از روی ترس و ناچاری، بدون هیچ واکنشی رضاخان را به عنوان فرمانده کل قوا و همدست وی سید ضیاء الدین طباطبایی را به سمت نخست وزیر منصوب کرد. رضاخان به دلیل فرمانبرداری از دولت انگلیس و نیز سرکوب جنبش‌های آزادیخواهانه مردم ایران، به عنوان عاملی برای تمرکز قدرت در کشور و حفظ منافع نامشروع انگلیس، مورد حمایت شدید این کشور بود. چهار سال بعد، رضاخان به پادشاهی ایران رسید و تا سال ۱۳۲۰، مستبدانه در ایران حکومت کرد. اما در اوایل جریان جنگ جهانی دوم، به دلیل گرایش رضاخان به آلمان نازی، انگلیس وی را از پادشاهی خلع و تبعید کرد.

شهادت مالکوم ایکس، مبارز سیاهپوست آمریکایی
۵۶ سال پیش در چنین روزی، بیست و یکم فوریه سال ۱۹۶۵ میلادی «مالکوم ایکس» (Malcolm X)، مسلمان سیاهپوست و مبارز آمریکایی، توسط چند تروریست کشته شد.

وی در سال ۱۹۲۵ متولد شد و در نوجوانی با گروهی از سیاهپوستان مسلمان آشنا شد و به دین اسلام گروید. این مسلمان سیاهپوست، بعد‌ها یک نهضت گسترده اسلامی را برای احقاق حقوق سیاهان در آمریکا پدید آورد. عقاید انقلابی مالکوم ایکس، خشم حکومت آمریکا و محافل نژادپرست این کشور را برانگیخت و سرانجام او را هنگام سخنرانی در یک گردهمایی ترور کردند. مالکوم ایکس بر این باور بود که سیاهپوستان تحت ستم و رفتار تبعیض آمیز دولت آمریکا، می‌توانند در چارچوب احکام اسلام به آزادی و عدالت برسند و حقوق از دست رفته خویش را بازیابند.

آغاز عملیات خیبر
۳۷ سال پیش، در روز سوم اسفند سال ۱۳۶۲ هجری شمسی عملیات «خیبر» در جریان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، توسط رزمندگان دلاور ایران آغاز شد.

در جریان این عملیات که در منطقه هورالهویزه در جنوب غربی ایران آغاز شد، نیرو‌های ایرانی از آب‌ها و باتلاق‌های منطقه عبور کردند و جزایر نفت خیز مجنون در نزدیکی شهر بصره ـ در جنوب شرقی عراق ـ را تصرف کردند. پیچیدگی تاکتیک‌های نظامی به کار رفته در عملیات آبی ـ خاکی خیبر، اعجاب کارشناسان نظامی جهان را برانگیخت. این عملیات ثابت کرد نیرو‌های مسلمان ایرانی علیرغم کمک‌های کشور‌های غربی به رژیم صدام، از برتری چشمگیری نسبت به ارتش متجاوز عراق برخوردارند.